Shoh-Boy haqida latifalar
Podsho qalandar libosida yo‘lda ketayotgan edi. Afandi bir daraxtning soyasida uxlab yotgan ekan. Podsho uni uyg‘otdi.
— Ha, nima deysan?! Nega mening uyqumni buzding deb do‘q qila boshladi Afandi.
— Birodar, sen yaxshi kishiga o‘xshaysan, bir narsa so‘ramoqchi edim, shuni aytib bergin.
— Xushomaddan Afandi erib ketib, hovridan tushdi:
— Qani, so‘ra-chi, nima demoqchisan?
— Bu mamlakatning podshosi zolimmi, odilmi? Rostini ayt.
— E birodar, nimasini aytasan, u shunday qonxo‘r, zolimki...— deb yomonlab ketuvdi, «qalandar» gapini bo‘ldi:
— Meni taniysanmi?
— Yo‘q.
— Men Podsho bo‘laman.
Afandining badaniga titroq turdi, lekin sir boy bermadi:
— Meni taniysanmi?
— Yo‘q.
— Men shu shaharning jinnilaridan bo‘laman. Har oyda uch kun jinni bo‘laman. Mana bugun jinniligim boshlangan kun.
— Ha, nima deysan?! Nega mening uyqumni buzding deb do‘q qila boshladi Afandi.
— Birodar, sen yaxshi kishiga o‘xshaysan, bir narsa so‘ramoqchi edim, shuni aytib bergin.
— Xushomaddan Afandi erib ketib, hovridan tushdi:
— Qani, so‘ra-chi, nima demoqchisan?
— Bu mamlakatning podshosi zolimmi, odilmi? Rostini ayt.
— E birodar, nimasini aytasan, u shunday qonxo‘r, zolimki...— deb yomonlab ketuvdi, «qalandar» gapini bo‘ldi:
— Meni taniysanmi?
— Yo‘q.
— Men Podsho bo‘laman.
Afandining badaniga titroq turdi, lekin sir boy bermadi:
— Meni taniysanmi?
— Yo‘q.
— Men shu shaharning jinnilaridan bo‘laman. Har oyda uch kun jinni bo‘laman. Mana bugun jinniligim boshlangan kun.
Ikkita yangi boy uchinchi yangi boyni qo‘ltig‘idan ushlab olib ketyapti. Bir yo‘lovchi ularga qarab:
— Nega buni qo‘ltig‘idan yetaklab oldinglar? Mastmikan, ko‘p ichvoribdimi, - desa.
Boylar:
— Yo‘g‘e, buni mashinasi remontda, hecham piyoda yurmagan, yurishni o‘rgatyapmiz, - dermish
— Nega buni qo‘ltig‘idan yetaklab oldinglar? Mastmikan, ko‘p ichvoribdimi, - desa.
Boylar:
— Yo‘g‘e, buni mashinasi remontda, hecham piyoda yurmagan, yurishni o‘rgatyapmiz, - dermish
Afandi bir qurumsoq boyda qarollik qilar edi. Bir kuni boy mehmonga ketayetib, Afandiga qiladigan ishlarni tayinladi:
— Qo‘y, sigir, tovuqlarga yaxshi qara! Tovuqlarning boshi yerdan, mol, qo‘ylarning boshi oxurdan uzilmasin! Hovli sahnini tozalab, yog‘ tushsa yalagudek qilib qo‘y!
Xo‘jayin ketgach, Afandi tovuqlarni parvarish qila boshladi, har qancha don bersa ham tovuqlar uni yeb bo‘lib, darhol boshini yerdan ko‘tarar edilar. Achchig‘langan Afandi tovuqlarni tutib hammasining boshini uzib, yerga tashladi «mana, endi yerdan ko‘tarilmaydigan bo‘ldi» dedi o‘z-o‘ziga. U molxonaga kirib, qo‘y, mollarni parvarish qila boshladi. Ammo ular ham yem-xashakni yeb bo‘lib, boshlarini oxurdan ko‘tarishar edilar. Afandi hayvonlarning ham boshini kesib, oxurga tashladi va «endi, oxurdan ko‘tarilmaydigan bo‘ldi», dedi o‘zicha. Bu ishlardan bo‘shagach, hovlini supurdi-da, boyning xumdagi yog‘ini eritib yerga sepdi. Ishlarni saranjomlagach, endi dam olishga o‘tirgan ediki, boy qaytib keldi, ahvolni ko‘rib baqirdi:
— Bu nima qilganing, haromzoda!
— Xo‘jayin, topshiriqlaringizni jonu dil bilan bajardim, mana, mollarning boshini oxurdan, tovuqlarning boshini yerdan uzilmaydigan qilib qo‘ydim. Hovlingizni shunday tozaladimki, ishonmasangiz, mana yog‘ ham sepdim, yalab ko‘ringchi,— dedi Afandi
— Qo‘y, sigir, tovuqlarga yaxshi qara! Tovuqlarning boshi yerdan, mol, qo‘ylarning boshi oxurdan uzilmasin! Hovli sahnini tozalab, yog‘ tushsa yalagudek qilib qo‘y!
Xo‘jayin ketgach, Afandi tovuqlarni parvarish qila boshladi, har qancha don bersa ham tovuqlar uni yeb bo‘lib, darhol boshini yerdan ko‘tarar edilar. Achchig‘langan Afandi tovuqlarni tutib hammasining boshini uzib, yerga tashladi «mana, endi yerdan ko‘tarilmaydigan bo‘ldi» dedi o‘z-o‘ziga. U molxonaga kirib, qo‘y, mollarni parvarish qila boshladi. Ammo ular ham yem-xashakni yeb bo‘lib, boshlarini oxurdan ko‘tarishar edilar. Afandi hayvonlarning ham boshini kesib, oxurga tashladi va «endi, oxurdan ko‘tarilmaydigan bo‘ldi», dedi o‘zicha. Bu ishlardan bo‘shagach, hovlini supurdi-da, boyning xumdagi yog‘ini eritib yerga sepdi. Ishlarni saranjomlagach, endi dam olishga o‘tirgan ediki, boy qaytib keldi, ahvolni ko‘rib baqirdi:
— Bu nima qilganing, haromzoda!
— Xo‘jayin, topshiriqlaringizni jonu dil bilan bajardim, mana, mollarning boshini oxurdan, tovuqlarning boshini yerdan uzilmaydigan qilib qo‘ydim. Hovlingizni shunday tozaladimki, ishonmasangiz, mana yog‘ ham sepdim, yalab ko‘ringchi,— dedi Afandi
Ikki yangi boy suhbatlashmokda. Biri ikkinchisiga debdi:
— Eshitishimcha, Italiyadan villa sotib olayotganmishsan...
— Ha, firmam tipratikanlar eksport qilib boyib ketdi, shuning hisobidan sotib olyapman!
— Qanaqa tipratikan?
— Firmamiz qishloq xo‘jaligi zararkunandalariga qarshi kurashish uchun Yevropaga tipratikan eksport qiladi. — Menga qara, og‘ayni, buncha tipratikanni qayerdan topayapsan?
— Bu juda oddiy: kalamushni olasan-da, terisini laklab, fen bilan quritasan!
— Eshitishimcha, Italiyadan villa sotib olayotganmishsan...
— Ha, firmam tipratikanlar eksport qilib boyib ketdi, shuning hisobidan sotib olyapman!
— Qanaqa tipratikan?
— Firmamiz qishloq xo‘jaligi zararkunandalariga qarshi kurashish uchun Yevropaga tipratikan eksport qiladi. — Menga qara, og‘ayni, buncha tipratikanni qayerdan topayapsan?
— Bu juda oddiy: kalamushni olasan-da, terisini laklab, fen bilan quritasan!
Bir boydan do‘sti so‘rabdi:
— Uyingga bosqinchilar kirgani rostmi?
— Ha rost!
— Hamma pullaringni, tilla taqinchoqlarni berib yubordingmi?
— Ha, bir zumda olib chiqib berdim!
— Seni qizib turgan dazmol bilan qo‘rqitishibdi. Shunga bir pasta taslim bo‘ldingmi?
— Esing joyidami? Dazmol qizib-qizib, uyimdagi elektr energiyasi hisoblagichi falon pul yozishini kutishim kerakmidi!?
— Uyingga bosqinchilar kirgani rostmi?
— Ha rost!
— Hamma pullaringni, tilla taqinchoqlarni berib yubordingmi?
— Ha, bir zumda olib chiqib berdim!
— Seni qizib turgan dazmol bilan qo‘rqitishibdi. Shunga bir pasta taslim bo‘ldingmi?
— Esing joyidami? Dazmol qizib-qizib, uyimdagi elektr energiyasi hisoblagichi falon pul yozishini kutishim kerakmidi!?
Boy xizmatkorini chaqirib buyuribdi:
— Kuchugimni dumini kesib tashla!
Xizmatkor hayron bo‘lib:
— Axir bu sodiq itingiz Djek-ku
— Ertaga qaynonam kelayotgan ekan. Uni tashrifidan hech qanday xursandchilik namoyish etilmasligi kerak!
— Kuchugimni dumini kesib tashla!
Xizmatkor hayron bo‘lib:
— Axir bu sodiq itingiz Djek-ku
— Ertaga qaynonam kelayotgan ekan. Uni tashrifidan hech qanday xursandchilik namoyish etilmasligi kerak!
Qadim zamonda usta mergan yashagan ekan. Bir chaqirimdan ham tangani nishonga behato olarkan. Bir kuni podshoh musobaqa uyushtiribdi. G‘olib chiqqanga bir qop oltin va’da beribdi. Ammo bu safar podshoh tangani qo‘lida ushlab turarkan. Nishonga tekkiza olmasa, kamon o‘qi podshohga tegishi va shu ishtirokchining boshi tanasidan judo bo‘lishi aniq. Usta mergan kamondan o‘q uzibdi. Qo‘llari qaltirab ketib, kamon podshohga borib tegibdi va podshoh halok bo‘libdi. Mergan jonidan umidini uzib tursa, podshohning voris o‘g‘li kelib:
— E qoyil, mana sizga ikki qop oltin, - degan ekan.
— E qoyil, mana sizga ikki qop oltin, - degan ekan.
Advokat qamoqxonaga boy mijozning yoniga kelsa, mijoz:
— Mana shu chemodanda 1 million dollar bor, nima qilasan men bilmayman, shu pulni berib, sudyani ko‘ndirginki, qo‘rqib turibman uzoq muddatga qamaydimi deb, olgan puli evaziga menga bir yil qamoq jazo belgilasin, tushundingmi?, - debdi.
Advokat o‘ylanib chemodanni olib ketibdi.
Sud bo‘libdi, mijoz kutgandek 1 yil qamoq jazo muddati berilibdi.
Mijoz advokatga:
— Senga rahmat, sudyani ko‘ndirishing rossa qiyin bo‘lgan bo‘lsa kerak, a?, - desa.
Advokat:
— Haqiqatdan sudyani ko‘ndirish qiyin bo‘ldi, chunki u sizni butunlay oqlamoqchi edi, bergan pulingizga bir yilga zo‘rg‘a ko‘ndirdim, - degan ekan
— Mana shu chemodanda 1 million dollar bor, nima qilasan men bilmayman, shu pulni berib, sudyani ko‘ndirginki, qo‘rqib turibman uzoq muddatga qamaydimi deb, olgan puli evaziga menga bir yil qamoq jazo belgilasin, tushundingmi?, - debdi.
Advokat o‘ylanib chemodanni olib ketibdi.
Sud bo‘libdi, mijoz kutgandek 1 yil qamoq jazo muddati berilibdi.
Mijoz advokatga:
— Senga rahmat, sudyani ko‘ndirishing rossa qiyin bo‘lgan bo‘lsa kerak, a?, - desa.
Advokat:
— Haqiqatdan sudyani ko‘ndirish qiyin bo‘ldi, chunki u sizni butunlay oqlamoqchi edi, bergan pulingizga bir yilga zo‘rg‘a ko‘ndirdim, - degan ekan
Yozning issiq, dim kunlarining birida podsho Afandi bilan boqqa chiqdi. Pashshalar bet-qo‘liga qo‘na berganidan bezor bo‘lgan podsho so‘radi:
— Nega bu pashshalar faqat menga yopishadilar, sira sizga qo‘nmaydi?
— Zehn qo‘yib qarasinlar,— javob berdi Afandi, — pashshalarning hammasi o‘z pashshangiz!
— Nega bu pashshalar faqat menga yopishadilar, sira sizga qo‘nmaydi?
— Zehn qo‘yib qarasinlar,— javob berdi Afandi, — pashshalarning hammasi o‘z pashshangiz!
Podsho Afandiga buyurdi:
— Mana bu otga minib, egardan tushmasdan hokimni aytib keling! Afandi otga minib, hokimning uyiga bordi, devordan qarasa, hokim mehmonlari bilan palov yeb o‘tiribdi. Afandi darhol otdan tushdi-yu, egarni otdan oldi, egarni minganicha hokimning hovlisiga kirdi. Hokim buni ko‘rib: Bu qanaqasi?—deb so‘radi.
— Podshoning amri shu,— dedi Afandi.
Afandi egardan tushmasdan turib, palovdan to‘yib yegach podshoning amrini hokimga aytdi. Hokim Afandidan koyidi:
— Shu gapingizni avval aytsangiz bo‘lmasmidi, bu aqlni sizga kim o‘rgatdi?
Afandi javob berdi:
— Osh o‘rgatdi, begim, osh!
— Mana bu otga minib, egardan tushmasdan hokimni aytib keling! Afandi otga minib, hokimning uyiga bordi, devordan qarasa, hokim mehmonlari bilan palov yeb o‘tiribdi. Afandi darhol otdan tushdi-yu, egarni otdan oldi, egarni minganicha hokimning hovlisiga kirdi. Hokim buni ko‘rib: Bu qanaqasi?—deb so‘radi.
— Podshoning amri shu,— dedi Afandi.
Afandi egardan tushmasdan turib, palovdan to‘yib yegach podshoning amrini hokimga aytdi. Hokim Afandidan koyidi:
— Shu gapingizni avval aytsangiz bo‘lmasmidi, bu aqlni sizga kim o‘rgatdi?
Afandi javob berdi:
— Osh o‘rgatdi, begim, osh!
