Afandi bir qurumsoq boyda qarollik qilar edi. Bir kuni boy mehmonga ketayetib, Afandiga qiladigan ishlarni tayinladi:
— Qo‘y, sigir, tovuqlarga yaxshi qara! Tovuqlarning boshi yerdan, mol, qo‘ylarning boshi oxurdan uzilmasin! Hovli sahnini tozalab, yog‘ tushsa yalagudek qilib qo‘y!
Xo‘jayin ketgach, Afandi tovuqlarni parvarish qila boshladi, har qancha don bersa ham tovuqlar uni yeb bo‘lib, darhol boshini yerdan ko‘tarar edilar. Achchig‘langan Afandi tovuqlarni tutib hammasining boshini uzib, yerga tashladi «mana, endi yerdan ko‘tarilmaydigan bo‘ldi» dedi o‘z-o‘ziga. U molxonaga kirib, qo‘y, mollarni parvarish qila boshladi. Ammo ular ham yem-xashakni yeb bo‘lib, boshlarini oxurdan ko‘tarishar edilar. Afandi hayvonlarning ham boshini kesib, oxurga tashladi va «endi, oxurdan ko‘tarilmaydigan bo‘ldi», dedi o‘zicha. Bu ishlardan bo‘shagach, hovlini supurdi-da, boyning xumdagi yog‘ini eritib yerga sepdi. Ishlarni saranjomlagach, endi dam olishga o‘tirgan ediki, boy qaytib keldi, ahvolni ko‘rib baqirdi:
— Bu nima qilganing, haromzoda!
— Xo‘jayin, topshiriqlaringizni jonu dil bilan bajardim, mana, mollarning boshini oxurdan, tovuqlarning boshini yerdan uzilmaydigan qilib qo‘ydim. Hovlingizni shunday tozaladimki, ishonmasangiz, mana yog‘ ham sepdim, yalab ko‘ringchi,— dedi Afandi

158

Boshqa latifalar

To‘rt yahudiy va to‘rt o‘zbek Toshkentdan Moskvaga borish uchun poyezdga o‘tirishibdi. To‘rttala yahudiy har bittasi bittadan bilet olishibdi, o‘zbeklar bo‘lsa to‘rtalasi bitta bilet olibdi. Yahudiylar hayron bo‘lib, "bular nima qilar ekan, - deb kuzatib tursa.
Provodnik biletlarni tekshirishni boshlaganda, to‘rttala o‘zbek bitta tualetga kirib olibdi. Provodnik tualetda bitta odam bor, deb tualet eshigini taqillatib bilet so‘rabdi. Eshik qiya ochilib, bitta biletni ko‘rsatishibdi, provodnik o‘tib ketibdi.
Yahudiylar qoyil qolibdi va Moskvadan qaytishda, ular ham to‘rttasi bitta bilet olibdi, O‘zbeklar bo‘lsa birorta ham bilet olmabdi. Provodnik tekshirishni boshlabdi. Yaxudiylar yugurib tualetga kirib olibdi. Shu payt eshik taqillabdi. Yahudiylar biletni tashqariga uzatishibdi. O‘zbeklar biletni olib narigi tualetga yugurishibdi.

4764
Bir odam o‘g‘liga:
— Bo‘ldi bas, men etgan qizga uylanasan.
— Axir dada, qanday qilib ko‘rmay, bilmay turib, uylanaman? Kim o‘zi u qiz?
— Hokimning qizi.
— Ha-a, unday bo‘lsa mayli.
Hokimni oldiga borib:
— Qizingizni so‘rab keldim, o‘g‘limga kelinlikka bersangiz.
— Iye, qiziq ekansiz-ku, tanimagan bilmagan odamga qizimni bervoraveramanmi, kim o‘zi o‘g‘lingiz?
— Ipoteka bankini boshqaruvchisi.
— Ha-a, unday bo‘lsa mayli.
Bank boshqaruvchisiga borib:
— O‘g‘limni Ipoteka bankiga boshqaruvchi qilib ishga olsangiz.
— Iye, qiziq odam ekansiz-ku, duch kelgan odamni bank boshqaruvchisi qilib ishga olaveramizmi? Kim o‘zi o‘g‘lingiz?
— Hokimning kuyovi.
— Ha-a, unday bo‘lsa mayli.
1439
Afandi bir poshshoga baliq sovg‘a qildi. Poshsho bu sovg‘a uchun Afandiga xazinadan bir tilla in’om qildi. Afandi chiqib ketishi bilan vazir poshshoga dedi:
— Har kim baliq ko‘tarib kelsa bir tilladan beraversangiz xazina bo‘shab qoladi-ku?
— Darvoke, aytganingiz to‘g‘ri. Nima qilish kerak?
— Darhol Afandini qaytarib kelishni buyuring,— dedi vazir.
Poshsho Afandining ketidan odam yubordi-da, vazirga dedi:
— Tillani qaytarib ber desak kanday bo‘lar ekan?
— Buning iloji oson,— dedi vazir,— Afandidan balig‘ing erkakmi, urg‘ochimi deb so‘raysiz, urg‘ochi desa, «Menga erkak baliq kerak» deysiz, erkak desa, «Menga urg‘ochi baliq kerak» deysizu tillani qaytarib olasiz.
Afandi keldi. Poshsho undan so‘radi:
— Balig‘ing erkakmi urg‘ochimi?
Afandi poshshoning niyatini payqab:
— Balig‘im xunasa edi,— deb javob berdi.
Poshsho uning ziyrakligiga qoyil qolib, yana bir tilla in’om qildi.
890
Kunlardan birida hokim yo‘lda ketayotgan ekan, ko‘chada eshak yetaklab ketayotgan Afandini ko‘rib, shofyorga:
— Otaxonni yonida to‘xtat, bir bopli - debdi.
Hokim Afandiga qarab:
— Ha, Afandi, eshakni o‘qishga olib ketvosizmi? - deb shofyor bilan qotib kulishibdi.
Gapga javoban Afandi:
— Ha, o‘qishga olib ketvoman. O‘qisa hokim bo‘ladi, o‘qimasa shofyor - debdi
668