Yoshligida bir kuni otasi Afandini pishirilgan kalla olib kelish uchun bozorga yubordi. Afandi kallani olib kelayotib uning go‘shtlarini yeb qo‘ydi.
— O‘g‘lim, olgan kallangda sira go‘sht yo‘q-ku? — so‘radi otasi.
— Ko‘rmayapsizmi, dada, qo‘yning o‘zi juda oriq ekan?
— Xayr, mayli, oriq ham bo‘lsin, lekin qulog‘i qani?
— Garang qo‘y bo‘lsa kerak, o‘zi qulog‘i yo‘q edi.
— Qiziq, kallada ko‘zi ham yo‘q-ku, axir?
— Bechora qo‘yning ko‘zi ko‘r ekan. Shuning uchun ham qassobning pichog‘idan qochib qutulolmagan-da.
Otasi achchig‘lanib jag‘ni ochib ko‘rgan edi, tili ham yo‘q ekan.
— Tili qayerda qoldi buni? — baqirdi otasi.
— Ehtimol, shuncha aybi ustiga qo‘y soqov hamdir.
— Suyakdagi teri, go‘shtlari qani bo‘lmasa?
— Ko‘rib turibsiz-ku, o‘zi ship-shiydam kal ekan.
Har bir savolga Afandi puxta tayyorlanib kelganini ko‘rgan otasi boshqa hech narsa so‘ramadi. Afandi otasini yupatib:
— Qarang, dada, tishlarining hammasi butun, birortasi ham nobud bo‘lmagan! — dedi.
— O‘g‘lim, olgan kallangda sira go‘sht yo‘q-ku? — so‘radi otasi.
— Ko‘rmayapsizmi, dada, qo‘yning o‘zi juda oriq ekan?
— Xayr, mayli, oriq ham bo‘lsin, lekin qulog‘i qani?
— Garang qo‘y bo‘lsa kerak, o‘zi qulog‘i yo‘q edi.
— Qiziq, kallada ko‘zi ham yo‘q-ku, axir?
— Bechora qo‘yning ko‘zi ko‘r ekan. Shuning uchun ham qassobning pichog‘idan qochib qutulolmagan-da.
Otasi achchig‘lanib jag‘ni ochib ko‘rgan edi, tili ham yo‘q ekan.
— Tili qayerda qoldi buni? — baqirdi otasi.
— Ehtimol, shuncha aybi ustiga qo‘y soqov hamdir.
— Suyakdagi teri, go‘shtlari qani bo‘lmasa?
— Ko‘rib turibsiz-ku, o‘zi ship-shiydam kal ekan.
Har bir savolga Afandi puxta tayyorlanib kelganini ko‘rgan otasi boshqa hech narsa so‘ramadi. Afandi otasini yupatib:
— Qarang, dada, tishlarining hammasi butun, birortasi ham nobud bo‘lmagan! — dedi.
Ko‘ngil qo‘ygan qizingizga nima sotib olishni bilmasangiz, unga go‘yoki sovg‘a sotib olganingizni aytib, nimaligini topishni taklif qiling. U ko‘ngli tusagan narsani sanab o‘tadi.
Bitta hojaka O‘zbekiston bo‘ylab sayohatga chiqibdi. Farg‘onada mehmon qilishibdi, ketishida:
— Meni mozorga oboringlar, - debdi
Oborishibdi. U mozorni ziyorat etib, tilovat qilibdi.
Keyin Samarqandga boribdi. U yerda ham hamma joyni ko‘rsatishibdi. Qaytishida yana mozorini ziyorat qilibdi.
Keyin Qashqadaryoga borib, aylanib:
— Endi mozorga oboringlar, - desa
— Bizda mozor yo‘q, - deyishibdi
— Iye, o‘lganlarni qayoqqa ko‘masizlar, - desa
— Bizda hech kim o‘lmaydi, tug‘ilib Toshkentga ketishadi, - deyishibdi.
— Meni mozorga oboringlar, - debdi
Oborishibdi. U mozorni ziyorat etib, tilovat qilibdi.
Keyin Samarqandga boribdi. U yerda ham hamma joyni ko‘rsatishibdi. Qaytishida yana mozorini ziyorat qilibdi.
Keyin Qashqadaryoga borib, aylanib:
— Endi mozorga oboringlar, - desa
— Bizda mozor yo‘q, - deyishibdi
— Iye, o‘lganlarni qayoqqa ko‘masizlar, - desa
— Bizda hech kim o‘lmaydi, tug‘ilib Toshkentga ketishadi, - deyishibdi.
Bir erkak ishxonasiga ko‘zi ko‘kargan holda kelibdi. Do‘stlari undan "nima bo‘ldi?", deb so‘rashibdi.
— Xotinim urdi!
— Nega?
— Senlaganim uchun...
— Ol-a, bu narsa uchun urmasa kerak?! Aslida nima bo‘ldi?
— To‘shakda yotuvdik. Xotinim "Biz anchadan beri birga bo‘lmay qo‘ydik, dadasi", dedi...
— Men esa "biz emas, sen", deb yuboribman.
— Xotinim urdi!
— Nega?
— Senlaganim uchun...
— Ol-a, bu narsa uchun urmasa kerak?! Aslida nima bo‘ldi?
— To‘shakda yotuvdik. Xotinim "Biz anchadan beri birga bo‘lmay qo‘ydik, dadasi", dedi...
— Men esa "biz emas, sen", deb yuboribman.
Mulla Nasriddin,- dedi bir laqma, — nima uchun qulog‘im ikkita-yu, og‘zim bitta?
— Ko‘proq tinglash uchun qulog‘ing ikkita,— javob berdi Afandi,— agar og‘zing ham ikkita bo‘lganda, odamlarning miyasini qoqib qo‘liga berarding!
— Ko‘proq tinglash uchun qulog‘ing ikkita,— javob berdi Afandi,— agar og‘zing ham ikkita bo‘lganda, odamlarning miyasini qoqib qo‘liga berarding!
Tug‘ruqxonada aksiya e’lon qilindi: "Egizaklarni dunyoga keltir va 3chi chaqaloqqa bepul ega bo‘l!"
— Ay, ay, ay, tortmen og‘riyaptiku, nima bitta teshikni topa olmayapsizmi?
Yigit:
— Qimirlamagin.
Qiz:
— Topdizmi?
Yigit:
— Ha, topdim. Hozir tiqaman.
Qiz:
— Aaaayy, og‘riyaptikuuu!
Yigit:
— E, o‘chir ovozingni nima man sanga har doim zirak taqib yuribmanmi...
Yigit:
— Qimirlamagin.
Qiz:
— Topdizmi?
Yigit:
— Ha, topdim. Hozir tiqaman.
Qiz:
— Aaaayy, og‘riyaptikuuu!
Yigit:
— E, o‘chir ovozingni nima man sanga har doim zirak taqib yuribmanmi...
Bir kishi qafasda uch dona to‘tiqush olib o‘tirardi. Xaridor ularning narxini so‘radi.
— Birinchisi uch yuz ming. Gapiradi. Ikkinchisi besh yuz ming. U ham she’r aytadi va qo‘shiq kuylaydi. Bunisini narxi bir million so‘m. Lekin u na gapiradi, na qo‘shiq kuylaydi.
Xaridor:
— Unda nega buncha qimmat.
— Bilmadim-u, lekin mana bu ikkisi uni “ustoz” deb chaqiradi.
— Birinchisi uch yuz ming. Gapiradi. Ikkinchisi besh yuz ming. U ham she’r aytadi va qo‘shiq kuylaydi. Bunisini narxi bir million so‘m. Lekin u na gapiradi, na qo‘shiq kuylaydi.
Xaridor:
— Unda nega buncha qimmat.
— Bilmadim-u, lekin mana bu ikkisi uni “ustoz” deb chaqiradi.
Afandi bemahalda uyiga mehmon boshlab kelgan edi, xotini urishib berdi:
— Uyda hech narsa yo‘q-ku, mehmon boshlab kelasiz!
— Unday bo‘lsa,— dedi Afandi,— mehmon ko‘chada turibdi, chiqib Afandi yo‘q deya qol!
Afandining xotini yo‘lakka chiqib, eshik orqasidan:
— Xush kelibsiz, mehmon, uyga kiring desam, Afandi yo‘qlar, endi borlarida boshqa kelarsiz,— dedi.
Mehmon o‘shqirdi:
— Qanaqa bema’ni xotinsiz! Hozir holu jonimga qo‘ymay olib keldilar-ku. Hozir ko‘z oldimda uyga kirib ketdilar!
Afandi quloq solib tursan edi, eshikka yaqinroq borib dedi:
— Afandining eshigi bitta deb senga kim aytgan edi, narigi eshikdan chiqib ketgandir-da!
— Uyda hech narsa yo‘q-ku, mehmon boshlab kelasiz!
— Unday bo‘lsa,— dedi Afandi,— mehmon ko‘chada turibdi, chiqib Afandi yo‘q deya qol!
Afandining xotini yo‘lakka chiqib, eshik orqasidan:
— Xush kelibsiz, mehmon, uyga kiring desam, Afandi yo‘qlar, endi borlarida boshqa kelarsiz,— dedi.
Mehmon o‘shqirdi:
— Qanaqa bema’ni xotinsiz! Hozir holu jonimga qo‘ymay olib keldilar-ku. Hozir ko‘z oldimda uyga kirib ketdilar!
Afandi quloq solib tursan edi, eshikka yaqinroq borib dedi:
— Afandining eshigi bitta deb senga kim aytgan edi, narigi eshikdan chiqib ketgandir-da!
Misr ehromlarini barpo etish vaqtida quruvchilar tosh plitalarni ko‘tarishda allaqanday ko‘tarish mexanizmlari - zamonaviy liftlarga o‘xshash vositalardan foydalanishgan, degan fikr bor.
Ehromlarning yuqori qismlarida mehnat qilgan qullar tabbiy ehtiyojlarini qondirish uchun jiddiy muammolarga duch kelishgan: chunki balandlikdan turib hojatni chiqarish tufayli ular qorovullarning g‘azabiga va fir’avnlarning la’natiga duchor bo‘lishlari mumkin edi.
Faqatgina lift ixtiro qilingandan so‘nggina olimlarimiz qullar ushbu nozik vaziyatdan qanday chiqib ketishganini ihtiro qilishdi.
Ehromlarning yuqori qismlarida mehnat qilgan qullar tabbiy ehtiyojlarini qondirish uchun jiddiy muammolarga duch kelishgan: chunki balandlikdan turib hojatni chiqarish tufayli ular qorovullarning g‘azabiga va fir’avnlarning la’natiga duchor bo‘lishlari mumkin edi.
Faqatgina lift ixtiro qilingandan so‘nggina olimlarimiz qullar ushbu nozik vaziyatdan qanday chiqib ketishganini ihtiro qilishdi.
