Afandi haqida latifalar
Tramvayda ketayotgan Afandi qarshisida o‘tirgan qizga tikilib turib, so‘radi:
— Yaxshi qiz, bir boqishda yaxshi ko‘rib qolish mumkinmi?
— Yo‘q,— dedi qiz.
— Unda, ertaga qayerda uchrashamiz,— debdi Afandi.
— Yaxshi qiz, bir boqishda yaxshi ko‘rib qolish mumkinmi?
— Yo‘q,— dedi qiz.
— Unda, ertaga qayerda uchrashamiz,— debdi Afandi.
Dala shiyponida gurunglashib o‘tirgan rais Afandidan so‘radi:
— Nasriddin, qani, menga ayting-chi, yolg‘iz o‘zingizga bir shisha aroq bersak, kayfingiz oshadimi?
— Yo‘q, oshmaydi, - deb javob berdi Afandi.
— Ikki shisha aroq ichganingizdan keyin ham dalaga chiqaverasizmi?
— Ha, albatta.
— Uch shisha aroqdan keyin-chi?
— Uchinchi shishadan so‘ng borib ishlay olmayman-u, ammo sizga o‘xshab rahbarlik qila olaman, - dedi Afandi.
— Nasriddin, qani, menga ayting-chi, yolg‘iz o‘zingizga bir shisha aroq bersak, kayfingiz oshadimi?
— Yo‘q, oshmaydi, - deb javob berdi Afandi.
— Ikki shisha aroq ichganingizdan keyin ham dalaga chiqaverasizmi?
— Ha, albatta.
— Uch shisha aroqdan keyin-chi?
— Uchinchi shishadan so‘ng borib ishlay olmayman-u, ammo sizga o‘xshab rahbarlik qila olaman, - dedi Afandi.
Afandi bozorga eshagini olib borib, dallolga berdi. Bir xaridor uning tishini ko‘rmoqchi bo‘lgan edi, eshak xaridorning qo‘lini tishlab olibdi. Xaridor qo‘lini ushlaganicha ketvaribdi. Oradan bir oz vaqt o‘tgach, ikkinchi xaridor kelib, u ham eshakni silab ko‘rmoqchi bo‘lgan edi, eshak uni tepib yubordi. Bu xaridor ham oqsoqlanib ketib qolibdi. Dallol Afandining oldiga kelib g‘azab bilan:
— Eshagingizning fe’li yomon ekan. Oldidan kelganni tishlaydi, orqasidan kelganni tepadi. Bu eshakni birov tekinga ham olmaydi, - desa,
— Eshakni men bu yerga sotgani olib kelganim yo‘q, - dedi afandi, — uning menga ko‘rsatgan azobini boshqalar ham tatib ko‘rsin, - deb olib kelgan edim.
— Eshagingizning fe’li yomon ekan. Oldidan kelganni tishlaydi, orqasidan kelganni tepadi. Bu eshakni birov tekinga ham olmaydi, - desa,
— Eshakni men bu yerga sotgani olib kelganim yo‘q, - dedi afandi, — uning menga ko‘rsatgan azobini boshqalar ham tatib ko‘rsin, - deb olib kelgan edim.
Kuz, kunlar sovigan Afandini o‘g‘li do‘konga kirib sotuvchidan:
— Amaki bitta qaynoq muzqaymoq bering - debdi.
— Amaki bitta qaynoq muzqaymoq bering - debdi.
Afandi onasidan chuchvara qilib berishni iltimos qildi.
— Xo‘p,— dedi onasi.
— Sen menga taxta-o‘qlog‘ini topib ber.
Afandi uzoq axtarib, topolmadi. Keyin onasiga:
— Oyi,— dedi,— taxta-o‘qlog‘ini topay-topay deb qoldim. Endi o‘zingiz jinday qidirsangiz topasiz-qo‘yasiz.
— Xo‘p,— dedi onasi.
— Sen menga taxta-o‘qlog‘ini topib ber.
Afandi uzoq axtarib, topolmadi. Keyin onasiga:
— Oyi,— dedi,— taxta-o‘qlog‘ini topay-topay deb qoldim. Endi o‘zingiz jinday qidirsangiz topasiz-qo‘yasiz.
Afandidan so‘radilar:
— Osmonda qancha yulduz borligini balki siz bilarsiz?
— Ochig‘ini aytsam, men ham shuni bilishni istayman. Anchadan beri sanamoqchi bo‘lib yuribmanu, lekin imkoni bo‘lmayapti.
— Nega imkoni bo‘lmaydi?
— Yulduzlarni yerdan turib sanab bo‘lmaydi, osmonga chiqish kerak. Lekin bunga kunduzi vaqtim yo‘q. Kechasi bo‘lsa, osmonga chiqib qorong‘ida adashib ketishdan qo‘rqaman.
— Osmonda qancha yulduz borligini balki siz bilarsiz?
— Ochig‘ini aytsam, men ham shuni bilishni istayman. Anchadan beri sanamoqchi bo‘lib yuribmanu, lekin imkoni bo‘lmayapti.
— Nega imkoni bo‘lmaydi?
— Yulduzlarni yerdan turib sanab bo‘lmaydi, osmonga chiqish kerak. Lekin bunga kunduzi vaqtim yo‘q. Kechasi bo‘lsa, osmonga chiqib qorong‘ida adashib ketishdan qo‘rqaman.
Afandi yosh bola edi. Ko‘cha eshigi oldida non yeb o‘tirgan edi, bir kishi kelib, uni aldamoqchi bo‘ldi:
— O‘g‘lim, tuyani yaxshi ko‘rasanmi?
— Ha.
— Kel bo‘lmasa, noningni tuya qilib beray. Afandi bir nonga, bir haligi kishiga qarab dedi:
— Tuya eshigimizdan sig‘maydi. Qo‘yavering o‘zim bo‘taloq qilib olaman.
— O‘g‘lim, tuyani yaxshi ko‘rasanmi?
— Ha.
— Kel bo‘lmasa, noningni tuya qilib beray. Afandi bir nonga, bir haligi kishiga qarab dedi:
— Tuya eshigimizdan sig‘maydi. Qo‘yavering o‘zim bo‘taloq qilib olaman.
Podsho bir kuni Afandi bilan suhbat vaqtida muchal surishtirib qolgan edi, Afandi yil ag‘darib ko‘rib: «Muchalingiz it ekan» dedi. Podsho og‘rindi:
— Jahonga sher bo‘lib tanilgan bir jahongir nahot it bo‘lsa. Adashmay durustroq hisobla, xech bo‘lmasa yo‘lbars chiqar!
Afandi javob berdi:
— Ishning bu tomonini o‘ylaydigan bo‘lsangiz, siz itligingizda tura beringu maqtashni menga qo‘yib bering: muchalingiz fil, taqsir!
— Jahonga sher bo‘lib tanilgan bir jahongir nahot it bo‘lsa. Adashmay durustroq hisobla, xech bo‘lmasa yo‘lbars chiqar!
Afandi javob berdi:
— Ishning bu tomonini o‘ylaydigan bo‘lsangiz, siz itligingizda tura beringu maqtashni menga qo‘yib bering: muchalingiz fil, taqsir!
A-ha, qo‘lga tushdingmi? - dedi Nasriddinning do‘stlaridan biri. Pivo ichayapsan! o‘zing aytganding, pivo ichishni doktor taqiqladi, deb. Demak, sen byulletenni bir necha kunga cho‘zmoqchisan!
— Taqiqlagani to‘g‘ri. Lekin byulletenni cho‘zish to‘g‘risidagi gaping noto‘g‘ri. Bundan tashqari, doktor menga ichishni taqiqlagandan keyin ko‘p o‘tmay qazo qildi.
Xo‘sh, u o‘lganidan keyin ham buyrug‘iga bo‘ysunishim kerakmi?
— Taqiqlagani to‘g‘ri. Lekin byulletenni cho‘zish to‘g‘risidagi gaping noto‘g‘ri. Bundan tashqari, doktor menga ichishni taqiqlagandan keyin ko‘p o‘tmay qazo qildi.
Xo‘sh, u o‘lganidan keyin ham buyrug‘iga bo‘ysunishim kerakmi?
Bir kuni Afandi:
— Xotin, tanish mullabachchalar kelishdi, oshni katta qil,— dedi.
Xotini tajang bo‘lib o‘shqirdi:
— Uyingizda sichqonlar hassa tayanib yuribdiku, nimangizga mehmon boshlab keldingiz?
Afandi myehmonlar oldiga chiqib dedi:
— Xotinim behisiz osh yaxshi bo‘lmaydi deya yotibdi. Ulmay-netmay kuzga yetib olsak, xotinim otasinikiga borib behi olib keladi. Osh dam yeguncha bir aylanib kelinglar!
— Xotin, tanish mullabachchalar kelishdi, oshni katta qil,— dedi.
Xotini tajang bo‘lib o‘shqirdi:
— Uyingizda sichqonlar hassa tayanib yuribdiku, nimangizga mehmon boshlab keldingiz?
Afandi myehmonlar oldiga chiqib dedi:
— Xotinim behisiz osh yaxshi bo‘lmaydi deya yotibdi. Ulmay-netmay kuzga yetib olsak, xotinim otasinikiga borib behi olib keladi. Osh dam yeguncha bir aylanib kelinglar!
