Afandi haqida latifalar

Mahallaning baloho‘ri Afandini chaqirib:
— Uyingizga osh buyuring, kazo-kazolar kelishgan, kirib chiqamiz,— dedi.
Afandi xo‘p deb uyiga kirib ketdi. Baloho‘r aytgan vaqtida kazo-kazolar bilan keldi, supaga o‘tirilgach:
— Qani, Afandi, qo‘lga suv oling,— dedi. Afandi uning qo‘liga suv qo‘ya yotib:
— Hali qozon osganimiz yo‘q — dedi.
— Nega?— dedi baloho‘r.
— Hamma narsa tayyoru kichkina bir narsaga qarab qoldik.
— Nima ekan?
Afandi uning qulog‘iga asta dedi:
— Pul!
Kechasi Afandining mahallasiga o‘t ketib, aholi qo‘shni mahallaga ko‘cha boshladi. Hamma ko‘ch-ko‘lonini aravaga ortib jo‘naganda, Afandi bir sholcha, ikki ko‘rpa, ikki bolishni orqalab yo‘lga tushdi.
Yo‘lda hammahallalardan biri Afandining ko‘chini ko‘rib so‘radi:
— Bor ko‘chingiz shumi? Bu qanaqa ro‘zg‘or? Afandi javob berdi:
— To‘rt qiz chiqarganning ro‘zg‘ori!
Afandi shustriy qizga uylanibdi, oradan uch oy o‘tgandan keyin xotini o‘g‘il tug‘ibdi, Afandi boshini qashlab xotinidan so‘rabdi
— Xotin ayollar odatda 9 oyda tug‘adi sen esa uch oyda tug‘dinga desa, xotini dermish:
— Voy adasi Manga uylanganizga qancha bo‘ldi?
Afandi:
— uch oy.
Sizga erga tekkanimgachi?
Afandi
— uch oy.
To‘yimiz bo‘lganigachi?
Afandi
— uch oy.
Uchovini qo‘shsa qancha bo‘ladi?
Afandi
— 9 oy!!! Shuni xisoblamabman xotin dermish.
Afandi eski devor yonidan o‘tayotgan edi, arilar uni talab qoldi. Afandi qanchalik qochib, arilarni haydasa, ular shunchalik yopishar edilar. Oxiri achchig‘lanib yaxtagini yechdi-da, ari uyaga yaqin borib dedi:
— Chaq-a, padaringga la’nat, armoning qolmasin!
«Otello» spektakli tamom bo‘lgandan keyin Afandiniig xotini juda ta’sirlanib:
— Avtori sahnaga chiqsin!—deb qichqirdi. Shunda Afandi uning tirsagidan tortib:
— O‘tir joyingga, avtori o‘tgan yili o‘lgan,— dyedi.
Afandidan birov so‘radi:
— Afandi, minora qanday quriladi? Afandi javob berdi:
— Eski quduqni to‘ntarib minora yasaladi.
Podsho vaziri bilan birga ovdan qattiq tashna bo‘lib qaytdi. Yo‘lda Afandining uyiga duch keldi-da, uni chaqirib:
— Qatig‘ingiz bo‘lsa, muzday ayron qilib bersangiz, juda chanqab kelyapmiz,— dedi.
— Bir tomchi ham qatig‘imiz yo‘q,— dedi Afandi.
Podsho g‘ijinib yo‘lga tushdi. Oradan sal vaqt o‘tgach Afandi mog‘orlab ketgan eski xurmachani ko‘tarib tomga chiqib:
— Qaytinglar, qaytinglar!— deb baqirdi.
Podsho bilan vazir shoshib-pishib qaytishdi. Afandi boyagi xurmachani ko‘rsatib dedi:
— Afsuski, qatiq yo‘q edi. Agar bo‘lganida shu xurmachani olib chiqib berar edim.
Afandi Podsho bilan ovga ketayotgan edi, oldilaridan quyon chiqib qoldi.
— Yuguring Afandim, ushlang quyonni,— buyurdi Podsho.
— Afandi otdan sakrab tushib quyonni quvlay ketdi. Quyon tutqich bermay qochib qoldi. Afandi harsillagancha Podshoning yoniga kelib, yelka qisdi.
— E, o‘zingizam toza noshud ekansiz—da! Shu oldiginangizda turgan quyonni ikki sakrab tutolmay... E shalviramay qoling—e!
— O‘zingiz o‘ylang axir, qorin to‘ygazish umididagi quvish bilan jon qutkazish umididagi qochish baravar bo‘ladimi?!
Afandi eshak o‘g‘irlatganini eshitib, uzoq-yaqindan oshna-og‘aynilari kelib ko‘ngil so‘rashdi. Ularga osh-suv qilish uchun Afandining eshak narxidan o‘n hissa ortiqroq puli ketdi. Bu ham yetmaganidek, bir ezma oshnasi kelib Afandiga har turli savollar bera boshladi.
— Afandi, eshagingizni bir kishi o‘g‘irladimi, ko‘pchilikmi, eshakni minib ketdimi, yetaklab ketdimi? Eshak ostonadan o‘ng oyog‘i bilan chiqdimi, chap oyog‘i bilan chiqdimi?
Afandi unga javob berdi:
— Yanagi safar eshak o‘g‘irlatadigan bo‘lsam, sizni aytib kelaman, hammasini o‘z ko‘zingiz bilan ko‘rasiz.
Afandi Samarqandda o‘tgan azizlarni yaxshi biladigan mullaning hujrasiga mehmon bo‘lgan edi, mezbon kechgacha azizlarni gapirib, mehmonga dasturxon ham yozmadi. Qorni nihoyatda ochgan Afandi mullaga luqma tashladi:
— Taqsir, o‘sha azizlar ovqat yeyisharmidi?