Afandi haqida latifalar
Afandi bozor aylanib yurib, bir zargarlik do‘koni yonida tilla buyumlarni tomosha qilib, uzoq turib qoldi.
— Ha, birodar, buncha tikilib qoldingiz? — deb so‘radi zargar.
— Mana bu oltin buyumlarga havasim kyelib qoldi. Nazarimda, bu zargarlik do‘koni bo‘lsa kerak-a?
— Yo‘g‘-e, ko‘zingiz ojizroqmi o‘zi? — dedi zargar o‘zicha hazillashgan bo‘lib, — bu yerda eshakning kallasi sotiladi-ku!
— Shunaqami? Menimcha, savdongiz juda o‘ngidan kelayotganga o‘xshaydi-ya?
— Qayoqdan bildingiz?
— Shunday katta do‘konda faqat bittagina eshakning kallasidan boshqa narsa qolmabdi-ku!— dedi Afandi zargarning kallasiga ishora qilib...
— Ha, birodar, buncha tikilib qoldingiz? — deb so‘radi zargar.
— Mana bu oltin buyumlarga havasim kyelib qoldi. Nazarimda, bu zargarlik do‘koni bo‘lsa kerak-a?
— Yo‘g‘-e, ko‘zingiz ojizroqmi o‘zi? — dedi zargar o‘zicha hazillashgan bo‘lib, — bu yerda eshakning kallasi sotiladi-ku!
— Shunaqami? Menimcha, savdongiz juda o‘ngidan kelayotganga o‘xshaydi-ya?
— Qayoqdan bildingiz?
— Shunday katta do‘konda faqat bittagina eshakning kallasidan boshqa narsa qolmabdi-ku!— dedi Afandi zargarning kallasiga ishora qilib...
Mulla Nasriddin,- dedi bir laqma, — nima uchun qulog‘im ikkita-yu, og‘zim bitta?
— Ko‘proq tinglash uchun qulog‘ing ikkita,— javob berdi Afandi,— agar og‘zing ham ikkita bo‘lganda, odamlarning miyasini qoqib qo‘liga berarding!
— Ko‘proq tinglash uchun qulog‘ing ikkita,— javob berdi Afandi,— agar og‘zing ham ikkita bo‘lganda, odamlarning miyasini qoqib qo‘liga berarding!
Afandi bozordan o‘n so‘mga ot olib kelayotgan edi, yo‘lda odamlar «necha pulga oldingiz» deb so‘rashdi. U so‘raganlarga «o‘zlaringiz chamalab ko‘ring, necha pulga olsa bo‘ladi» dedi. Birov «o‘n besh so‘mga oldingizmi?» degan edi, u «besh so‘m foyda qildim» dedi, boshqa bir kishi: «yigirma so‘m bo‘ldimi?» degan edi, «o‘n so‘m foyda qildim» deb keta berdi.
Afandi uyiga kelgach, qizi yugurib chiqib so‘radi:
— Dada, otni necha pulga oldingiz?
— Qizim, o‘zing chamalachi, necha pulga olsa bo‘ladi.
— Besh so‘mga oldingizmi?
— Qoch, qizim! Ot tepib qoladi,— dedi achchig‘lanib Afandi.
Afandi uyiga kelgach, qizi yugurib chiqib so‘radi:
— Dada, otni necha pulga oldingiz?
— Qizim, o‘zing chamalachi, necha pulga olsa bo‘ladi.
— Besh so‘mga oldingizmi?
— Qoch, qizim! Ot tepib qoladi,— dedi achchig‘lanib Afandi.
Yoshligida bir kuni otasi Afandini pishirilgan kalla olib kelish uchun bozorga yubordi. Afandi kallani olib kelayotib uning go‘shtlarini yeb qo‘ydi.
— O‘g‘lim, olgan kallangda sira go‘sht yo‘q-ku? — so‘radi otasi.
— Ko‘rmayapsizmi, dada, qo‘yning o‘zi juda oriq ekan?
— Xayr, mayli, oriq ham bo‘lsin, lekin qulog‘i qani?
— Garang qo‘y bo‘lsa kerak, o‘zi qulog‘i yo‘q edi.
— Qiziq, kallada ko‘zi ham yo‘q-ku, axir?
— Bechora qo‘yning ko‘zi ko‘r ekan. Shuning uchun ham qassobning pichog‘idan qochib qutulolmagan-da.
Otasi achchig‘lanib jag‘ni ochib ko‘rgan edi, tili ham yo‘q ekan.
— Tili qayerda qoldi buni? — baqirdi otasi.
— Ehtimol, shuncha aybi ustiga qo‘y soqov hamdir.
— Suyakdagi teri, go‘shtlari qani bo‘lmasa?
— Ko‘rib turibsiz-ku, o‘zi ship-shiydam kal ekan.
Har bir savolga Afandi puxta tayyorlanib kelganini ko‘rgan otasi boshqa hech narsa so‘ramadi. Afandi otasini yupatib:
— Qarang, dada, tishlarining hammasi butun, birortasi ham nobud bo‘lmagan! — dedi.
— O‘g‘lim, olgan kallangda sira go‘sht yo‘q-ku? — so‘radi otasi.
— Ko‘rmayapsizmi, dada, qo‘yning o‘zi juda oriq ekan?
— Xayr, mayli, oriq ham bo‘lsin, lekin qulog‘i qani?
— Garang qo‘y bo‘lsa kerak, o‘zi qulog‘i yo‘q edi.
— Qiziq, kallada ko‘zi ham yo‘q-ku, axir?
— Bechora qo‘yning ko‘zi ko‘r ekan. Shuning uchun ham qassobning pichog‘idan qochib qutulolmagan-da.
Otasi achchig‘lanib jag‘ni ochib ko‘rgan edi, tili ham yo‘q ekan.
— Tili qayerda qoldi buni? — baqirdi otasi.
— Ehtimol, shuncha aybi ustiga qo‘y soqov hamdir.
— Suyakdagi teri, go‘shtlari qani bo‘lmasa?
— Ko‘rib turibsiz-ku, o‘zi ship-shiydam kal ekan.
Har bir savolga Afandi puxta tayyorlanib kelganini ko‘rgan otasi boshqa hech narsa so‘ramadi. Afandi otasini yupatib:
— Qarang, dada, tishlarining hammasi butun, birortasi ham nobud bo‘lmagan! — dedi.
Afandining qo‘shnisi to‘y qildi, to‘yga odamlarni xat orqali chaqirtirmoqchi bo‘lib, taklifnomalarni tarqatib berishni Afandidan iltimos qildi. Afandi qo‘shnisining iltimosini qaytara olmadi, shaharda takabburligi bilan tanilgan bir boynikiga ham qog‘oz olib bordi.
Boy Afandidan taklif qog‘ozi yuborilganiga g‘ashi kelib, so‘radi:
— Taklifnoma olib kelish uchun sendan ko‘ra durustroq odam topilmadimi?
— Durustroq odamlar ham bor edi-yu,— dedi Afandi,— ammo ular durustroq odamlarnikiga xat olib ketdilar.
Boy Afandidan taklif qog‘ozi yuborilganiga g‘ashi kelib, so‘radi:
— Taklifnoma olib kelish uchun sendan ko‘ra durustroq odam topilmadimi?
— Durustroq odamlar ham bor edi-yu,— dedi Afandi,— ammo ular durustroq odamlarnikiga xat olib ketdilar.
Afandi bir kuni qo‘shnisidan qozon so‘rab chiqibdi. Oradan bir hafta o‘tgach, qozonni ikkita qilib olib chiqibdi. Qo‘shnisi hayron bo‘lib:
— Nega ikkita qozon olib chiqdingiz?, - debdi.
Afandi esa javob beribdi:
— Qozoningiz homilador ekan, tug‘di.
— Qozon kerak bo‘lsa tez-tez so‘rab turing, - debdi qozonning egasi.
Oradan bir necha kun o‘tib, afandi o‘sha qo‘shnisidan katta doshqozon so‘rab chiqibdi. Qo‘shnisi darrov berdi. Oradan bir hafta o‘tibdi, o‘n kun o‘tibdi, bir oy o‘tibdi. Afandi esa hanuz qozonni qaytarmasmush. Qo‘shnisi o‘zi qozonni so‘rab chiqibdi. Afandi qo‘shnisiga homush qarab:
— Qozoning betob ekan. Qazo qildi, - debdi.
— Qanaqasiga qozon betob bo‘lsin?, - deb baqiribdi qo‘shni, - hech jahonda qozon ham o‘ladimi?
— Qozoning tuqqaniga ishonasanu, o‘lganiga ishonmaysanmi?, - dyebdi afandi.
— Nega ikkita qozon olib chiqdingiz?, - debdi.
Afandi esa javob beribdi:
— Qozoningiz homilador ekan, tug‘di.
— Qozon kerak bo‘lsa tez-tez so‘rab turing, - debdi qozonning egasi.
Oradan bir necha kun o‘tib, afandi o‘sha qo‘shnisidan katta doshqozon so‘rab chiqibdi. Qo‘shnisi darrov berdi. Oradan bir hafta o‘tibdi, o‘n kun o‘tibdi, bir oy o‘tibdi. Afandi esa hanuz qozonni qaytarmasmush. Qo‘shnisi o‘zi qozonni so‘rab chiqibdi. Afandi qo‘shnisiga homush qarab:
— Qozoning betob ekan. Qazo qildi, - debdi.
— Qanaqasiga qozon betob bo‘lsin?, - deb baqiribdi qo‘shni, - hech jahonda qozon ham o‘ladimi?
— Qozoning tuqqaniga ishonasanu, o‘lganiga ishonmaysanmi?, - dyebdi afandi.
Afandi kechasi uyqudan uyg‘onib:
— Tur, xotin, menga bitta qoshiq olib ber, - dedi
Xotini hayron bo‘lib so‘radi:
— Yarim kechada qoshiqni nima qilasiz?
— Tushimda tolqon ko‘rdim, qo‘limda yesam to‘kilib ketyapti. Qoshiqda yesam to‘kilmasmikin deyapman-da.
— Tur, xotin, menga bitta qoshiq olib ber, - dedi
Xotini hayron bo‘lib so‘radi:
— Yarim kechada qoshiqni nima qilasiz?
— Tushimda tolqon ko‘rdim, qo‘limda yesam to‘kilib ketyapti. Qoshiqda yesam to‘kilmasmikin deyapman-da.
Afandi ko‘chada ketayotsa, do‘sti so‘rabdi:
— Ha, afandi, yo‘l bo‘lsin?
— Tabibga ketyapman, - javob berdi Afandi.
— Soppa-sog‘siz-ku, axir?
— E, birodar, navbat kelguncha kasal bo‘laman-da!
— Ha, afandi, yo‘l bo‘lsin?
— Tabibga ketyapman, - javob berdi Afandi.
— Soppa-sog‘siz-ku, axir?
— E, birodar, navbat kelguncha kasal bo‘laman-da!
— Yigit,— dedi Afandi qo‘lida ishlaydigan xodimlardan biriga,— ustingdan shikoyat tushdi, seni ko‘p xotinlikda ayblashibdi.
— Tuhmat, kim yozibdi? — ko‘zini olaytirdi xodim.
— Xotining.
— Qaysi biri? — deb yuborganini bilmay qoldi xodim.
— Tuhmat, kim yozibdi? — ko‘zini olaytirdi xodim.
— Xotining.
— Qaysi biri? — deb yuborganini bilmay qoldi xodim.
Afandi shirakayf holda yarim tunda uyga qaytibdi. Oxirgi zinada oyog‘i toyilib, peshanasidan darcha ochilibdi. Bir narsa qilib eshikni ochib kirib qon oqayotgan yarani yuvib netib oynaga qarab plastir yopishtirib uyquga ketibdi.
Tong saharda shundoq ko‘zini majburlab ochsa xotini baqirib yotibdi:
— Mayli nimaga kech kelding, deb so‘ramayman, Postel nimaga qon, deb so‘ramayman. Lekin javob ber: Nega oyim olib bergan toshoynaga to‘lik plastir yopishtirib chikding?
Tong saharda shundoq ko‘zini majburlab ochsa xotini baqirib yotibdi:
— Mayli nimaga kech kelding, deb so‘ramayman, Postel nimaga qon, deb so‘ramayman. Lekin javob ber: Nega oyim olib bergan toshoynaga to‘lik plastir yopishtirib chikding?
