Афанди ҳақида латифалар
Трамвайда кетаётган Афанди қаршисида ўтирган қизга тикилиб туриб, сўради:
— Яхши қиз, бир боқишда яхши кўриб қолиш мумкинми?
— Йўқ,— деди қиз.
— Унда, эртага қаерда учрашамиз,— дебди Афанди.
— Яхши қиз, бир боқишда яхши кўриб қолиш мумкинми?
— Йўқ,— деди қиз.
— Унда, эртага қаерда учрашамиз,— дебди Афанди.
Дала шийпонида гурунглашиб ўтирган раис Афандидан сўради:
— Насриддин, қани, менга айтинг-чи, ёлғиз ўзингизга бир шиша ароқ берсак, кайфингиз ошадими?
— Йўқ, ошмайди, - деб жавоб берди Афанди.
— Икки шиша ароқ ичганингиздан кейин ҳам далага чиқаверасизми?
— Ҳа, албатта.
— Уч шиша ароқдан кейин-чи?
— Учинчи шишадан сўнг бориб ишлай олмайман-у, аммо сизга ўхшаб раҳбарлик қила оламан, - деди Афанди.
— Насриддин, қани, менга айтинг-чи, ёлғиз ўзингизга бир шиша ароқ берсак, кайфингиз ошадими?
— Йўқ, ошмайди, - деб жавоб берди Афанди.
— Икки шиша ароқ ичганингиздан кейин ҳам далага чиқаверасизми?
— Ҳа, албатта.
— Уч шиша ароқдан кейин-чи?
— Учинчи шишадан сўнг бориб ишлай олмайман-у, аммо сизга ўхшаб раҳбарлик қила оламан, - деди Афанди.
Афанди бозорга эшагини олиб бориб, даллолга берди. Бир харидор унинг тишини кўрмоқчи бўлган эди, эшак харидорнинг қўлини тишлаб олибди. Харидор қўлини ушлаганича кетварибди. Орадан бир оз вақт ўтгач, иккинчи харидор келиб, у ҳам эшакни силаб кўрмоқчи бўлган эди, эшак уни тепиб юборди. Бу харидор ҳам оқсоқланиб кетиб қолибди. Даллол Афандининг олдига келиб ғазаб билан:
— Эшагингизнинг феъли ёмон экан. Олдидан келганни тишлайди, орқасидан келганни тепади. Бу эшакни биров текинга ҳам олмайди, - деса,
— Эшакни мен бу ерга сотгани олиб келганим йўқ, - деди афанди, — унинг менга кўрсатган азобини бошқалар ҳам татиб кўрсин, - деб олиб келган эдим.
— Эшагингизнинг феъли ёмон экан. Олдидан келганни тишлайди, орқасидан келганни тепади. Бу эшакни биров текинга ҳам олмайди, - деса,
— Эшакни мен бу ерга сотгани олиб келганим йўқ, - деди афанди, — унинг менга кўрсатган азобини бошқалар ҳам татиб кўрсин, - деб олиб келган эдим.
Куз, кунлар совиган Афандини ўғли дўконга кириб сотувчидан:
— Амаки битта қайноқ музқаймоқ беринг - дебди.
— Амаки битта қайноқ музқаймоқ беринг - дебди.
Афанди онасидан чучвара қилиб беришни илтимос қилди.
— Хўп,— деди онаси.
— Сен менга тахта-ўқлоғини топиб бер.
Афанди узоқ ахтариб, тополмади. Кейин онасига:
— Ойи,— деди,— тахта-ўқлоғини топай-топай деб қолдим. Энди ўзингиз жиндай қидирсангиз топасиз-қўясиз.
— Хўп,— деди онаси.
— Сен менга тахта-ўқлоғини топиб бер.
Афанди узоқ ахтариб, тополмади. Кейин онасига:
— Ойи,— деди,— тахта-ўқлоғини топай-топай деб қолдим. Энди ўзингиз жиндай қидирсангиз топасиз-қўясиз.
Афандидан сўрадилар:
— Осмонда қанча юлдуз борлигини балки сиз биларсиз?
— Очиғини айтсам, мен ҳам шуни билишни истайман. Анчадан бери санамоқчи бўлиб юрибману, лекин имкони бўлмаяпти.
— Нега имкони бўлмайди?
— Юлдузларни ердан туриб санаб бўлмайди, осмонга чиқиш керак. Лекин бунга кундузи вақтим йўқ. Кечаси бўлса, осмонга чиқиб қоронғида адашиб кетишдан қўрқаман.
— Осмонда қанча юлдуз борлигини балки сиз биларсиз?
— Очиғини айтсам, мен ҳам шуни билишни истайман. Анчадан бери санамоқчи бўлиб юрибману, лекин имкони бўлмаяпти.
— Нега имкони бўлмайди?
— Юлдузларни ердан туриб санаб бўлмайди, осмонга чиқиш керак. Лекин бунга кундузи вақтим йўқ. Кечаси бўлса, осмонга чиқиб қоронғида адашиб кетишдан қўрқаман.
Афанди ёш бола эди. Кўча эшиги олдида нон еб ўтирган эди, бир киши келиб, уни алдамоқчи бўлди:
— Ўғлим, туяни яхши кўрасанми?
— Ҳа.
— Кел бўлмаса, нонингни туя қилиб берай. Афанди бир нонга, бир ҳалиги кишига қараб деди:
— Туя эшигимиздан сиғмайди. Қўяверинг ўзим бўталоқ қилиб оламан.
— Ўғлим, туяни яхши кўрасанми?
— Ҳа.
— Кел бўлмаса, нонингни туя қилиб берай. Афанди бир нонга, бир ҳалиги кишига қараб деди:
— Туя эшигимиздан сиғмайди. Қўяверинг ўзим бўталоқ қилиб оламан.
Подшо бир куни Афанди билан суҳбат вақтида мучал суриштириб қолган эди, Афанди йил ағдариб кўриб: «Мучалингиз ит экан» деди. Подшо оғринди:
— Жаҳонга шер бўлиб танилган бир жаҳонгир наҳот ит бўлса. Адашмай дурустроқ ҳисобла, хеч бўлмаса йўлбарс чиқар!
Афанди жавоб берди:
— Ишнинг бу томонини ўйлайдиган бўлсангиз, сиз итлигингизда тура берингу мақташни менга қўйиб беринг: мучалингиз фил, тақсир!
— Жаҳонга шер бўлиб танилган бир жаҳонгир наҳот ит бўлса. Адашмай дурустроқ ҳисобла, хеч бўлмаса йўлбарс чиқар!
Афанди жавоб берди:
— Ишнинг бу томонини ўйлайдиган бўлсангиз, сиз итлигингизда тура берингу мақташни менга қўйиб беринг: мучалингиз фил, тақсир!
А-ҳа, қўлга тушдингми? - деди Насриддиннинг дўстларидан бири. Пиво ичаяпсан! ўзинг айтгандинг, пиво ичишни доктор тақиқлади, деб. Демак, сен бюллетенни бир неча кунга чўзмоқчисан!
— Тақиқлагани тўғри. Лекин бюллетенни чўзиш тўғрисидаги гапинг нотўғри. Бундан ташқари, доктор менга ичишни тақиқлагандан кейин кўп ўтмай қазо қилди.
Хўш, у ўлганидан кейин ҳам буйруғига бўйсунишим керакми?
— Тақиқлагани тўғри. Лекин бюллетенни чўзиш тўғрисидаги гапинг нотўғри. Бундан ташқари, доктор менга ичишни тақиқлагандан кейин кўп ўтмай қазо қилди.
Хўш, у ўлганидан кейин ҳам буйруғига бўйсунишим керакми?
Бир куни Афанди:
— Хотин, таниш муллабаччалар келишди, ошни катта қил,— деди.
Хотини тажанг бўлиб ўшқирди:
— Уйингизда сичқонлар ҳасса таяниб юрибдику, нимангизга меҳмон бошлаб келдингиз?
Афанди меҳмонлар олдига чиқиб деди:
— Хотиним беҳисиз ош яхши бўлмайди дея ётибди. Улмай-нетмай кузга етиб олсак, хотиним отасиникига бориб беҳи олиб келади. Ош дам егунча бир айланиб келинглар!
— Хотин, таниш муллабаччалар келишди, ошни катта қил,— деди.
Хотини тажанг бўлиб ўшқирди:
— Уйингизда сичқонлар ҳасса таяниб юрибдику, нимангизга меҳмон бошлаб келдингиз?
Афанди меҳмонлар олдига чиқиб деди:
— Хотиним беҳисиз ош яхши бўлмайди дея ётибди. Улмай-нетмай кузга етиб олсак, хотиним отасиникига бориб беҳи олиб келади. Ош дам егунча бир айланиб келинглар!
