Афанди ҳақида латифалар
Бир хасис савдогар Афандидан сўради:
— Сиз ҳам пулни яхши кўрасизми?
— Хасисларга юзимни сарғайтирмаслик учун яхши кўрсам, ажаб эмас...
— Сиз ҳам пулни яхши кўрасизми?
— Хасисларга юзимни сарғайтирмаслик учун яхши кўрсам, ажаб эмас...
Афандининг кўзи хира бўлиб қолган эди, одамлар унга кўпроқ ёнғоқ ейишни маслаҳат беришди. Афанди бозордан ярим қадоқ ёнғоқ олиб, аста чиқиб кетаётган эди, рўпарасидан бир бола чиқиб салом берди. Афанди алик олиб, болага битта ёнғоқ берди-да, севиниб деди:
— Салом берган болаларни жуда яхши кўраман. Қани энди, бошқа болалар ҳам сенга ўхшаш салом беришни билишса!
Бола нарироққа бориб ингичка овозда салом берди, Афанди яна ёнғоқ узатди, кўчанинг ўртасига етмасданоқ бола йўғон товушда салом бериб, яна бир ёнғоқ олди, тор кўчага бурилмасдан хириллаган товуш билан салом берган эди, Афанди билиб қолиб:
— Саломни ёнғоққа алишиб еб, томоғинг оғриган шекилли, товушинг чиқмаётибди, ёнғоқ ема!— деди.
— Салом берган болаларни жуда яхши кўраман. Қани энди, бошқа болалар ҳам сенга ўхшаш салом беришни билишса!
Бола нарироққа бориб ингичка овозда салом берди, Афанди яна ёнғоқ узатди, кўчанинг ўртасига етмасданоқ бола йўғон товушда салом бериб, яна бир ёнғоқ олди, тор кўчага бурилмасдан хириллаган товуш билан салом берган эди, Афанди билиб қолиб:
— Саломни ёнғоққа алишиб еб, томоғинг оғриган шекилли, товушинг чиқмаётибди, ёнғоқ ема!— деди.
Афанди мухбирлигида мақола кетидан мақола ёза берар эди. Бир ўртоғи унга бундай деди:
— Шу ёзаётган мақолаларинг қатори онанга ҳам битта хат ёзсанг бўлмайдими?
— Гонорарини ким беради? - сўради Афанди.
— Шу ёзаётган мақолаларинг қатори онанга ҳам битта хат ёзсанг бўлмайдими?
— Гонорарини ким беради? - сўради Афанди.
Афандининг отаси маҳсидўзга шогирдликка берди, Орадан икки йилча ўтди. Бир кун отаси ундан сўради:
— Насриддин, маҳсидўзликни ўрганай дедингми?
— Устам,— деди Афанди,— зеҳнинг яхши деб мақтайдилар. Бола кўтариш, дўкон супуришни ҳалитданоқ ўрганиб олдим. Худо ҳоҳласа, яна беш-олти йилдан кейин маҳсидўзликни ҳам ўрганиб олар эмишман.
— Насриддин, маҳсидўзликни ўрганай дедингми?
— Устам,— деди Афанди,— зеҳнинг яхши деб мақтайдилар. Бола кўтариш, дўкон супуришни ҳалитданоқ ўрганиб олдим. Худо ҳоҳласа, яна беш-олти йилдан кейин маҳсидўзликни ҳам ўрганиб олар эмишман.
Бир куни Афандиникига ён қўшниси кириб қолибди. Афанди:
— Э, келинг, келинг қўшни.
Қўшни:
— Келдик қўшни.
— Тинчликми ўзи? Кеча тунда "гурс-с-с" этган овоз эшитилди.
Афанди:
— Ҳа уми кеча томда ётгандим, чопоним пастга тушиб кетди.
Қўшни:
— Э, қўйинг-э, чопон тушиб кетса бунчалик овоз чиқмайди-ку.
Афанди:
— Гап шундаки, шу чопоннинг ичида ўзим ҳам бор эдим-да, - дермиш.
— Э, келинг, келинг қўшни.
Қўшни:
— Келдик қўшни.
— Тинчликми ўзи? Кеча тунда "гурс-с-с" этган овоз эшитилди.
Афанди:
— Ҳа уми кеча томда ётгандим, чопоним пастга тушиб кетди.
Қўшни:
— Э, қўйинг-э, чопон тушиб кетса бунчалик овоз чиқмайди-ку.
Афанди:
— Гап шундаки, шу чопоннинг ичида ўзим ҳам бор эдим-да, - дермиш.
Пошшо бир куни зиёфатда ўтириб Афанди билан ҳазиллашди:
— Мулла Насриддин, қаерга борсангиз эшагингиздан ажралмайсиз, доим у билан биргасиз, а?
— Тақсир, эшагимдан ажралсам, мана бундай зиёфатлардан ҳам маҳрум бўлиб қоламан-да,— жавоб берди Афанди.
— Мулла Насриддин, қаерга борсангиз эшагингиздан ажралмайсиз, доим у билан биргасиз, а?
— Тақсир, эшагимдан ажралсам, мана бундай зиёфатлардан ҳам маҳрум бўлиб қоламан-да,— жавоб берди Афанди.
Афанди Подшо билан овга чиқди. Подшо бир кийикни қувиб бориб отган эди, ўқи хато кетди. Ўзини жуда ҳам мерган деб, ҳар доим мақтаниб юрган Подшо Афандининг олдида хижолат бўлди-да, ўзини оқлай бошлади:
— Қара, Афанди, жуда муғомбир ов кўрган қув кийик экан, менинг ўқимга чап бериб кетди-я.
Афанди Подшога таскин бериб, айтди:
— Агар кийикнинг ўрнида юзта одам бўлса ҳам бехато урган бўлар эдингиз, кийик ҳам овми!
— Қара, Афанди, жуда муғомбир ов кўрган қув кийик экан, менинг ўқимга чап бериб кетди-я.
Афанди Подшога таскин бериб, айтди:
— Агар кийикнинг ўрнида юзта одам бўлса ҳам бехато урган бўлар эдингиз, кийик ҳам овми!
Афандининг бир бой қўшниси бор экан. У бой нуқул афандига хатларини бепул ёздириб юраркан.
Бир киши сўрабди:
— Афанди, нега нуқул бойни хатларини бепул ёзиб берасан? Ахир у сенга ҳақ тўламайди-ку?!
Афанди дебди:
— Агар бойни хатларини ёзиб бермасам, у менга кўп пул тўлай бошлайдими???
Бир киши сўрабди:
— Афанди, нега нуқул бойни хатларини бепул ёзиб берасан? Ахир у сенга ҳақ тўламайди-ку?!
Афанди дебди:
— Агар бойни хатларини ёзиб бермасам, у менга кўп пул тўлай бошлайдими???
Афанди сартарош бўлиб подшонинг сочини олар эди. Қўрққанидан қўли қалтираб, подшонинг бошини кесиб олди.
Подшо қичқирди:
— Кўзингга қара, ярамас, бошимни кесдинг!
— Товба, кесилган бошнинг гапиришини умрим бўлиб энди кўришим,— деди ажабланиб Афанди.
Подшо қичқирди:
— Кўзингга қара, ярамас, бошимни кесдинг!
— Товба, кесилган бошнинг гапиришини умрим бўлиб энди кўришим,— деди ажабланиб Афанди.
Подшо қаландар либосида йўлда кетаётган эди. Афанди бир дарахтнинг соясида ухлаб ётган экан. Подшо уни уйғотди.
— Ҳа, нима дейсан?! Нега менинг уйқумни буздинг деб дўқ қила бошлади Афанди.
— Биродар, сен яхши кишига ўхшайсан, бир нарса сўрамоқчи эдим, шуни айтиб бергин.
— Хушомаддан Афанди эриб кетиб, ҳовридан тушди:
— Қани, сўра-чи, нима демоқчисан?
— Бу мамлакатнинг подшоси золимми, одилми? Ростини айт.
— Э биродар, нимасини айтасан, у шундай қонхўр, золимки...— деб ёмонлаб кетувди, «қаландар» гапини бўлди:
— Мени танийсанми?
— Йўқ.
— Мен Подшо бўламан.
Афандининг баданига титроқ турди, лекин сир бой бермади:
— Мени танийсанми?
— Йўқ.
— Мен шу шаҳарнинг жинниларидан бўламан. Ҳар ойда уч кун жинни бўламан. Мана бугун жиннилигим бошланган кун.
— Ҳа, нима дейсан?! Нега менинг уйқумни буздинг деб дўқ қила бошлади Афанди.
— Биродар, сен яхши кишига ўхшайсан, бир нарса сўрамоқчи эдим, шуни айтиб бергин.
— Хушомаддан Афанди эриб кетиб, ҳовридан тушди:
— Қани, сўра-чи, нима демоқчисан?
— Бу мамлакатнинг подшоси золимми, одилми? Ростини айт.
— Э биродар, нимасини айтасан, у шундай қонхўр, золимки...— деб ёмонлаб кетувди, «қаландар» гапини бўлди:
— Мени танийсанми?
— Йўқ.
— Мен Подшо бўламан.
Афандининг баданига титроқ турди, лекин сир бой бермади:
— Мени танийсанми?
— Йўқ.
— Мен шу шаҳарнинг жинниларидан бўламан. Ҳар ойда уч кун жинни бўламан. Мана бугун жиннилигим бошланган кун.
